اظهارات مقامات آمریکایی احتمال اقدام نظامی یکجانبه آن کشور علیه کاربرد اسلحه شیمیایی در سووریه را تقویت کرده است.
به گزارش بی بی سی در پی رای منفی پارلمان بریتانیا به پیشنهاد دولت برای فراهم کردن زمینه مشارکت این کشور در عملیات نظامی علیه سوریه، جان کری، وزیر خارجه ایالات متحده، گفته است “ما نمی توانیم مسئول سیاست خارجی دیگران باشیم.”
اظهارات آقای کری در جلسه‌ای با اعضای ارشد مجلس نمایندگان کنگره آمریکا ابراز شد که به منظور تشریح دلایل دولت برای اقدام نظامی علیه سوریه برگزار شده بود.
انتظار می‌رفت که بریتانیا، به عنوان یکی از نزدیکترین متحدان آمریکا در صحنه بین‌المللی، در عملیات نظامی در واکنش به کاربرد تسلیحات هسته‌ای در سوریه شرکت کند اما مجلس عوام، پیشنهاد دیوید کامرون، نخست وزیر، در این مورد را رد کرد.
چهارشنبه هفته گذشته گزارش‌هایی از حمله شیمیایی به یکی از مناطق حومه شرقی دمشق، پایتخت سوریه، انتشار یافت و مخالفان حکومت سوریه گفتند که نیروهای دولتی ظاهرا به منظور پاکسازی این منطقه از مخالفان، در خلال آتشباری سنگین زمینی و هوایی، از اسلحه شیمیایی استفاده کرده‌اند.
براساس این گزارش‌ها، در این حمله چند صد نفر از جمله شمار قابل توجهی کودک، جان خود را از دست دادند و چند هزار تن دیگر هم آسیب دیدند. مخالفان حکومت سوریه، نیروهای دولتی را مسئول این اقدام دانستند اما مقامات و رسانه‌های دولتی، نخست وقوع حمله شیمیایی را تکذیب کردند و سپس این اقدام را به مخالفان مسلح خود نسبت دادند.
در واکنش به کاربرد اسلحه شیمیایی، رهبران برخی کشورهای اروپایی، به خصوص فرانسه و بریتانیا، با تاکید بر اینکه دولت سوریه مسئول این حمله است، خواستار اقدام تنبیهی شامل حملات محدود نظامی علیه هدف‌های مشخص در آن کشور شدند و مقامات آمریکایی نیز به بررسی چنین اقدامی پرداختند.
در عین حال، در ایالات متحده هم مخالفت‌هایی با اقدام نظامی علیه سوریه ابراز شده و به همین دلیل، وزیر امور خارجه همراه با چاک هیگل، وزیر دفاع، و سوزان رایس، مشاور امنیت ملی باراک اوباما، رئیس جمهوری، در جلسه‌ای با حضور برخی اعضای کنگره، آنچه را که شواهد حاکی از مسئولیت حکومت سوریه در حمله شیمیایی هفته گذشته خواندند مطرح کردند.
آمریکا + فرانسه؟
به نظر می‌رسد آمریکا در حمله احتمالی به سوریه باید به فرانسه به عنوان مهمترین حامی خود متکی باشد
ظاهرا بخش مهمی از این شواهد شامل شنود مکالمات مقامات ارشد امنیتی و اطلاعاتی سوریه بوده اما به گفته یکی از نمایندگان شرکت کننده در این جلسه، این مکالمات به شکلی انکارناپذیر مسئولیت دولت سوریه در انجام حمله شیمیایی را اثبات نمی کند. وی افزوده است که رئیس جمهوری همچنان به بررسی گزینه‌های مختلف بروز واکنش علیه سوریه ادامه می‌دهد و کنگره را در جریان خواهد گذاشت.
در گزارشی در همین زمینه، وزیر دفاع آمریکا گفته است که دولت او به منظور “تکمیل شواهد” به مشورت با متحدان آمریکا ادامه می‌دهد و افزوده است که هدف از جلسه اخیر با رهبران کنگره “قانع کردن کسی نبوده است.”
در پاسخ به این سئوال که بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، برای جلوگیری از حمله آمریکا چه اقدامی می‌تواند انجام دهد، آقای هیگل گفت: “تغییری در موضع رژیم اسد در هیچ موردی گزارش نشده است.”
به گفته برخی ناظران، اگر قرار باشد آمریکا به اقدام نظامی علیه سوریه دست بزند، آقای اوباما فرصت چندانی برای تصمیم‌گیری در این مورد ندارد. وی اواسط هفته آینده عازم اروپا می‌شود و قرار است اواخر هفته نیز در اجلاس سران کشورهای گروه ۲۰ در روسیه شرکت کند در حالیکه رئیس جمهوری روسیه از حامیان حکومت سوریه بوده و به شدت با هرگونه اقدامی علیه این حکومت مخالف است.
با رای منفی مجلس عوام بریتانیا به مشارکت این کشور در حمله نظامی علیه سوریه، در صورت تصمیم آمریکا به چنین حمله‌ای، ممکن است این عملیات با مشارکت یا دست کم حمایت فرانسه انجام گیرد. در حمله نظامی به عراق در سال ۲۰۰۳، فرانسه مخالف چنین حمله‌ای بود در حالیکه بریتانیا به طور کامل از آن حمایت و به طور گسترده در این عملیات شرکت کرد.
گزارش‌های رسانه‌های خارجی حاکی از آن است که احتمال حمله نظامی آمریکا باعث نگرانی در سوریه شده و مردم، از بیم بروز کمبودهای بیشتر، به احتکار مواد غذایی، سوخت و شمع مبادرت کرده و برخی دیگر نیز در صدد عبور از مرز و ورود به لبنان برآمده‌اند.
قرار است بازرسان سازمان ملل که برای بررسی وقوع حملات شیمیایی به سوریه اعزام شده‌اند، تحقیقات خود را در روز جمعه پایان دهند و روز شنبه سوریه را ترک کنند. ماموریت آنان شامل بررسی حملات شیمیایی بوده و معلوم نیست که آیا در مورد عامل این حملات نیز تحقیقاتی شده است یا نه.
