ملی مذهبی _ آخرین گزارشها از سوریه حاکی از آن است که گروههای مسلح مخالف دولت مرکزی به رهبری هیئت تحریرشام اکنون به ۲۰ کیلومتری جنوب دمشق رسیدهاند. مخالفان بشار اسد از شمال و جنوب به سمت پایتخت سوریه در حال حرکت هستند و نیروهای دولتی لحظه به لحظه در حال از دست دادن نقاط مختلف در این کشور هستند. جیک لفم، خبرنگار بیبیسی: همین الان با ریم ترکمانی، مدیر «برنامه تحقیقاتی درگیریهای سوریه» در مدرسه اقتصاد لندن، درباره اوضاع در دمشق صحبت کردم. آقای ترکمانی میگوید «هیچکس نمیداند چه اتفاقی در حال رخ دادن است.»
او از قول خواهرش که در دمشق زندگی میکند، به من گفت که بسیاری از مغازهها تعطیل شدهاند، ذخایر به اتمام رسیدهاند و دستگاههای خودپرداز پولی ندارند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، وزیر کشور سوریه میگوید نیروهای امنیتی این کشور یک حفاظ امنیتی بسیار قوی در اطراف پایتخت سوریه ایجاد کردهاند و کسی نمیتواند از آن عبور کند. محمد خالد الرحمون که سخنرانیاش از تلویزیون ملی سوریه پخش شد، گفت: «یک حلقه نظامی بسیار قوی دمشق و حومه آن را پوشش داده و هیچ کس توانایی نفوذ به داخل این خط دفاعی را ندارد.»
یک منبع امنیتی امروز، شنبه ۱۷ آذر، گزارش داد که بیش از دو هزار عضو ارتش سوریه از جمله افسران این ارتش، به عراق رفتهاند. این منبع به بیبیسی گفت: با توجه به شرایط بحرانی در سوریه مقامهای عراق به ارتشیان سوریه اجازه دادند که از طریق مرز القائم وارد خاک عراق شوند. خبرگزاری فرانسه نیز به نقل از یک مقام امنیتی عراق گزارش داده است که تعداد سربازان و افسران ارتش سوریه که وارد خاک عراق شدهاند به دو هزار نفر رسیده است. او افزود که مجوز ورود این نیروها با توافق «نیروهای دوکراتیک سوریه» و اجازه نخستوزیر عراق، محمد شیاع السودانی صادر شده است. یک مقام امنیتی دیگر گفت در میان این افراد مجروحانی بودند که به بیمارستان القائم منتقل شدند.
شورشیان مخالف بشار اسد در سوریه از شمال و جنوب به سمت پایتخت، دمشق، پیشروی میکنند، در حالی که نیروهای دولتی همچنان در حال از دست دادن مناطق تحت کنترل خود هستند. تازهترین گزارشها حاکی از آن است که گروههای شورشی تا فاصله ده کیلومتری جنوب دمشق پیشروی کردهاند. این تحولات پس از آن رخ داد که شورشیان کنترل استان جنوبی درعا را به دست گرفتند. در شمال پایتخت، گزارشها حاکی از آن است که شورشیان ورود به شهر حمص را آغاز کردهاند.در خود دمشق نیز گزارش شده است که معترضان مجسمه حافظ اسد، پدر بشار اسد، رئیسجمهور بشار اسد، را سرنگون کردهاند.
در همین حال شبکه تلویزیونی سیانان روز شنبه به نقل از یک «منبع آگاه» گزارش داد که هیچ اثری از بشار اسد رئیسجمهور سوریه در دمشق، پایتخت، نیست. این در حالی است که دفتر ریاستجمهوری سوریه مدعی شده که آقای اسد از پایتخت فرار نکرده و مشغول انجام وظایف روزانه خود است. یک «منبع مطلع» از وضعیت سوریه به سیانان گفته که بشار اسد در هیچ یک از مکانهای شهر که انتظار دارید او را پیدا کنید، نیست. این منبع گفت گارد ریاستجمهوری سوریه دیگر در محل زندگی معمول او حضور ندارد، چون اگر او در جایی در دمشق مستقر میشد گارد ریاستجمهوری هم حضور داشت، و این به گمانهزنیها دامن زده که او ممکن است از دمشق گریخته باشد.
به گفته این منبع، نیروهای شورشی اطلاعات دقیقی درباره موقعیت اسد ندارند و به تلاشهای خود برای یافتن او ادامه میدهند.
پیشتر، برخی رسانهها از جمله وال استریت جورنال گزارش داده بودند که اسماء اسد، همسر بشار اسد، به همراه سه فرزند خود هفته گذشته به روسیه پناهنده شده است. بر اساس این گزارش، دو برادر ناتنی اسد نیز به امارات گریختهاند.
پیشروی سریع شورشیان اسلامگرا در سوریه همچنان ادامه دارد. بنا بر گزارشها، استان درعا نیز از کنترل نیروهای بشار اسد خارج شده و به دست مخالفان این رژیم افتاده است.
در همین حال روز جمعه ۱۶ آذر (۶ دسامبر) نیروهای ارتش دولتی سوریه و گروههای نیابتی جمهوری اسلامی شهر دیرالزور را نیز ترک کردند. این شهر در حال حاضر توسط نیروهای کرد سوری تصرف شده است.
بر اساس گزارشهای منتشر شده، شورشیان مخالف بشار اسد به نزدیکی شهر حمص در مرکز سوریه نیز رسیدهاند. آنها شامگاه جمعه ۱۶ آذر (۶ دسامبر) در کانال تلگرامی خود از نیروهای ارتش خواستند که از رژیم بشار اسد جدا شوند.
“همسر و سه فرزند بشار اسد به روسیه گریختهاند”
در عین حال بنا بر گزارش روزنامه “وال استریت ژورنال”، هفته گذشته همسر بشار اسد، اسماء و سه فرزند بزرگش سوریه را ترک و به روسیه گریختهاند. گفته شده است برادرزن اسد نیز به امارات متحده عربی پناه برده است.
با این حال طبق گزارش این روزنامه، بشار اسد از سوی مقامات مصری و اردنی تحت فشار قرار گرفته است تا کشور را ترک کند و همچنین یک شورای انتقالیتشکیل دهد که در آن، مخالفان نیز حضور داشته باشند. در همین حال سفارت اردن در واشنگتن این موضوع را تکذیب کرده است. همزمان با انتشار این خبر شایعاتی نیز منتشر شده است که بر اساس آن، اسد ظاهرا سوریه را ترک کرده است و در مسکو، پایتخت روسیه به سر میبرد.
جمهوری اسلامی خروج نیروهای خود را از سوریه آغاز کرد
دیدهبان حقوق بشر سوریه با استناد به منابع محلی خود گزارش داد نیروهای خارجی وفادار به جمهوری اسلامی از سوریه به عراق منتقل شدهاند. بنا بر این گزارش، بخشی از این نیروها به داخل خاک عراق عقبنشینی کردهاند.
در همین حال روزنامه “نیویورک تایمز” نیز در یک گزارش اختصاصی به نقل از سه مقام ایرانی، از آغاز خروج فرماندهان نظامی و نیروهای ایرانی از سوریه خبر داد.
طبق ارزیابی کارشناسان، این اقدام ظاهرا نشاندهنده این است که ایران قادر به حفظ بشار اسد در برابر حملات شورشیان سوری نیست.
بنا بر گزارش مذکور، در میان کسانی که به کشورهای همسایه عراق و لبنان “گریختهاند” برخی از فرماندهان بلندپایه سپاه قدس، شاخه خارجی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نیز حضور دارند.
در همین حال طبق گفته منابع ایرانی به نیویورک تایمز، سفارت جمهوری اسلامی در دمشق و پایگاههای سپاه پاسداران در خاک سوریه نیز تخلیه شدهاند. اما اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت که این خبر صحت ندارد و سفارت ایران در دمشق به کار خود ادامه خواهد داد.
دولت اسد در طول جنگ داخلی ۱۳ ساله سوریه از سوی رژیم ایران حمایت میشد. جمهوری اسلامی از خاک سوریه به عنوان مسیر مهمی برای ارسال تسلیحات به حزبالله لبنان استفاده میکرد. فروپاشی رژیم اسد اکنون به از هم پاشیدن “محور مقاومت” نیز انجامیده است.