ملی مذهبی _ کویت روز دوشنبه از ایران برای ازسرگیری مذاکرات بر سر تعیین حدود مرز آبی دعوت کرد. تهران اخیرا آمادگی خود را برای آغاز عملیات حفاری در میدان گازی آرش در خلیج فارس اعلام کرده بود. این میدان گازی برای دهه‌ها محل مناقشه ایران و کویت بوده است. کویت میدان گازی آرش را الدره می‌نامد و بر «حق انحصاری» خود و عربستان برای برداشت از ذخایر آن اصرار می‌ورزد.
پس از این که تهران اعلام کرد، آماده شروع حفاری در یک میدان گازی مورد مناقشه در خلیج فارس است، کویت ایران را به گفت‌وگو در مورد مرزهای دریایی خود دعوت کرد.
پس از توافق دو کشور همسایه ایران و کویت برای توسعه مشترک یک میدان گازی در سال گذشته، کویت تأکید داشته است که به همراه عربستان سعودی “حقوق انحصاری” در این حوزه دریایی را در اختیار دارد.میدان گازی “آرش” که کویتی‌ها آن را “الدره” می‌نامند، میدانی مشترک میان ایران، کویت و عربستان است که بخش‌هایی از آن در محدوده آب‌های تعیین حدودنشده میان ایران و کویت قرار دارد. این میدان موضوع مناقشه چندین دهه دو کشور است و تهران در مورد آن ادعا دارد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، در بیانیه وزارت خارجه کویت آمده است: «کشور کویت و پادشاهی عربستان سعودی… به تنهایی دارای حقوق انحصاری بر ثروت طبیعی در میدان الدره هستند».این بیانیه می‌افزاید: «دولت کویت دعوت خود از طرف ایرانی را برای آغاز مذاکرات در مورد تعیین مرزهای دریایی تجدید می‌کند.»
این دو کشور سال گذشته به رغم مناقشات با ایران، قراردادی را برای توسعه این میدان گازی مشترک منعقد کردند؛ ایران این قرارداد را «غیرقانونی» خواند.
وزارت خارجه کویت در بیانیه‌ای اعلام کرد: «تنها دولت کویت و پادشاهی عربستان سعودی منحصرا مجاز به استفاده از ثروت طبیعی میدان الدره هستند. دولت کویت مجددا از طرف ایرانی برای آغاز مذاکرات بر سر تعیین مرز آبی دعوت می‌کند.»
محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران نیز هفته گذشته گفت: «آمادگی کامل برای آغاز حفاری در میدان مشترک نفتی آرش وجود دارد و منابع قابل‌توجهی را برای اجرای طرح توسعه این میدان در هیات مدیره شرکت ملی نفت ایران مصوب کرده‌ایم و با آماده شدن شرایط، حفاری را در میدان آرش آغاز می‌کنیم.»
اظهارات وی در حالی بیان شد که عربستان سعودی و تهران در پی از سرگیری روابط خود در ماه مارس، علاوه بر تقویت همکاری‌های دوجانبه به خصومت هفت ساله فی‌مابین پایان دادند.
سعد البراک، معاون نخست‌وزیر و وزیر نفت کویت مواضع ایران در قبال میدان گازی آرش را «غافلگیر‌کننده» و «در تناقض با تمام اصول بنیادین روابط بین‌الملل» عنوان کرد و گفت: «ما به صورت تمام و کمال و قاطعانه تمامی فعالیت‌های برنامه‌ریزی‌شده ایران را پیرامون میدان گازی فراساحلی الدره رد می‌کنیم.»
میدان گازی مشترک آرش کجاست؟
میدان گازی آرش در شمال خلیج فارس واقع است. شرکت نفتی ژاپنی «ای، او، سی» این میدان را در سال ۱۹۶۷ میلادی کشف کرد. انتظار می‌رود این میدان بتواند روزانه یک میلیارد فوت مکعب گاز و ۸۴ هزار بشکه میعانات گازی تولید کند.
طبق مرز آبی ادعایی ایران، حدود چهل درصد ساختمان نفتی و گازی موجود میدان آرش در آب‌های ایران قرار دارد.
اگرچه کویت از سال ۱۹۷۵ میلادی در حال بهره‌برداری از آن است، اما شرکت ملی نفت ایران نیز به منظور تعیین میزان ذخائر درجا، سال‌ها پیش اقدام به حفر یک حلقه چاه اکتشافی در این منطقه کرده است.
مناقشات از چه زمانی آغاز شد؟
کویت و عربستان سعودی سال گذشته توافقنامه‌ای برای توسعه این میدان امضا کردند که تهران آن را “غیرقانونی” دانست.
محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران هفته گذشته گفته بود که “آمادگی کامل برای آغاز حفاری در میدان مشترک نفتی آرش وجود دارد”.
او تصریح کرد که برای اجرای طرح توسعه این میدان منابع قابل توجهی در اختیار هیات مدیره شرکت ملی نفت ایران قرار گرفته است.این اظهارات در حالی بیان شد که ریاض و تهران پس از تصمیمی غیرمنتظره برای ازسرگیری روابط که در ماه مارس اعلام شد، به خصومت‌های هفت ساله میان این دو کشور حاشیه خلیج فارس پایان دادند و همکاری‌ها را تقویت کردند.
منشاء اختلافات ایران و کویت به همان سال‌های دهه ۶۰ باز می‌گردد. در آن سال‌ها ایران امتیاز انحصاری کشف و استخراج منابع دریایی خود را به شرکت نفت ایران و انگلیس، و کویت نیز آن را به شرکت هلندی رویال داچ شل واگذار کرده بود. این دو امتیاز، در بخش شمالی میدان همپوشانی پیدا می‌کنند. در این بخش حجم ذخایر قابل بازیافت حدود ۲۲۰ میلیارد متر مکعب تخمین زده می‌شوند.
اختلاف بر سر میدان آرش یا الدوره به دهه ۱۹۶۰ باز می‌گردد، زمانی که ایران و کویت هر کدام امتیاز حفاری دریایی را، یکی به شرکت نفت انگلیس و ایران با مقاطعه‌کاری بریتیش پترولیوم و دیگری به رویال داچ شل اعطا کرد.
این دو امتیاز در بخش شمالی میدان که ذخایر قابل بازیافت آن حدود ۲۲۰ میلیارد متر مکعب (هفت تریلیون فوت مکعب) تخمین زده می‌شود، همپوشانی داشتند.
ایران و کویت سال‌هاست درباره منطقه مرزی مورد مناقشه خود که سرشار از گاز طبیعی است، مذاکرات ناموفقی داشته‌اند.عربستان سعودی نیز بخشی از مناقشه است زیرا در این منطقه با کویت منابع گاز و نفت دریایی مشترک دارد.حفاری ایران در این میدان در سال ۲۰۰۱، کویت و عربستان سعودی را ترغیب کرد تا بر سر یک قرارداد مرزی دریایی به توافق برسند که در این توافق، توسعه مشترک این منطقه فراساحلی پیش‌بینی شده است.
عربستان سعودی نیز چون در این منطقه با کویت منابع گازی و نفتی دریایی مشترکی دارد، بخشی از این مناقشه محسوب می‌شود.
ایران در سال ۲۰۰۱ در این منطقه عملیات حفاری انجام داد. این عملیات کویت و عربستان سعودی را ترغیب کرد تا بر سر یک قرارداد مرزی دریایی به توافق برسند. کویت همچنین پس از آغاز این عملیات اکتشاف، شکایت از ایران در مجامع بین‌المللی را آغاز کرد.
در دوره اصلاحات و در پی سفر امیر کویت به تهران، ایران فعالیت‌های اکتشافی را در این منطقه متوقف کرد.
