ملی مذهبی _ جمهوری اسلامی، میانمار و کره شمالی در لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی (FATF) ماندهاند و کرواسی به دلیل رواج پولشویی، اولین کشور عضو اتحادیه اروپاست که در فهرست خاکستری این نهاد بینالمللی قرار میگیرد.
گروه ویژه اقدام مالی در بیانیهای اعلام کرد که ایران نتوانسته است مقررات پالرمو و کنوانسیون تامین مالی تروریسم را بهتصویب برساند بنابراین همچنان در فهرست سیاه این گروه همراه با کره شمالی و میانمار باقی میماند.در بیانیه این نهاد آمده است: «با توجه به این که ایران نتوانسته است مقررات پالرمو و کنوانسیون تامین مالی تروریسم را مطابق استانداردهای افایتیاف به تصویب برساند، گروه ویژه اقدام مالی تعلیق اقدامات مقابلهای را به طور کامل لغو کرده و از اعضای خود میخواهد اقدامات موثر مقابلهای را مطابق توصیهها به اجرا درآورند.»این موضوع باعث اعمال محدودیتها و تحریمهای سختگیرانهتری علیه کشورهایی میشود که در حوزه پولشویی و تامین بودجه تروریسم همکاری نمیکنند.گروه ویژه اقدام مالی در فوریه سال ۲۰۲۰ میلادی ایران را پس از نزدیک به چهار سال هشدار و تمدید مهلتهای شش ماهه درنهایت در فهرست سیاه قرار داد.
این نهاد خواستار الحاق ایران به معاهده پالرمو و معاهده مبارزه با تامین مالی تروریسم شده بود.لایحه الحاق به این دو معاهده پیش از روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی برای سالها محل جدالهای بسیار بود و درنهایت در مجمع تشخیص مصلحت نظام مسکوت ماند.
گروه اقدام مالی اعلام کرده که ایران را در لیست سیاه خود نگاه میدارد. در بیانیه این گروه از اعضا خواسته شده که همه مناسبات مالی، تجاری و بانکی با افراد حقیقی و حقوقی ایرانی را بر اساس ارزیابیهای دقیق انجام دهند.در بیانیه این گروه در باره ایران آمده است: « از آنجا که تهران لوایح مربوط به کنوانسیونهای پالرمو و سیافتی را تصویب و اجرا نکرده است، در فهرست سیاه گروه ویژه اقدام مالی باقی میماند.» در ادامه یادآور شده که اگر جمهوری اسلامی دو لایحه پالرمو و سیافتی را تصویب کند آماده تصمیمگیری درباره گامهای بعدی خواهد بود.
گروه ویژه اقدام مالی افایتیاف (FATF) یک نهاد بینالمللی است که در زمینه مبارزه با پولشویی و مقابله با تامین مالی تروریسم در مبادلات مالی و بانکی جهان، فعالیت میکند. این ارگان بخشی از سازمان جهانی همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) است.
افایتیاف کرواسی را نیز به عنوان تنها کشور عضو اتحادیه اروپا در “لیست خاکستری” مربوط به وضعیت نگرانکننده پولشویی، قرار داده است.گروه ویژه اقدام مالی در کنار کرواسی، کامرون و ویتنام را نیز در فهرست کشورهایی قرار داده است که از این پس “تحت نظارت دقیقتر” قرار خواهند گرفت.
بر اساس اعلامیه افایتیاف در روز جمعه، ۲۳ ژوئن (دوم تیر) در پاریس، این سه کشور اکنون در میان ۲۳ کشور دیگری هستند که “فعالانه” با این نهاد برای رفع “نقصهای راهبردی سیستمهای خود برای مبارزه با پولشویی، تامین مالی تروریسم و تکثیر سلاحهای کشتار جمعی”، همکاری میکنند.
زاگرب قول داده است که در بهبود بخشیدن به وضعیت فعلی فعال شود و برنامهای را برای اقدامات مربوطه تدوین و اجرا کند.
قرار گرفتن در “لیست خاکستری” گروه ویژه اقدام مالی میتواند باعث از بین رفتن اعتبار مالی برای کشورهای مربوطه باشد و تأثیر بازدارندهای را نیز بر برنامههای سرمایهگذاری از سوی سرمایهگذاران خارجی، ایفا کند.
در حال حاضر آلبانی، آفریقای جنوبی و امارات متحده عربی نیز در “لیست خاکستری” افایتیاف قرار دارند.
“لیست سیاه” گروه ویژه اقدام مالی نیز حاوی کشورهایی است که درگیر میزان شدید پولشویی هستند. این لیست علاوه بر جمهوری اسلامی، میانمار و کره شمالی را نیز شامل میشود.
پالرمو، معاهده سازمان ملل متحد علیه «جرایم سازمانیافته فراملی» است که در سال ۲۰۰۱ میلادی تصویب و از سال ۲۰۰۳ برای کشورهای عضو این سازمان لازم الاجرا شده است.
منظور از جرائم فراملی در این معاهده، جلوگیری از قاچاق انسان به ویژه زنان و کودکان، ممانعت از قاچاق مهاجران غیرقانونی و مقابله با قاچاق سلاح گرم است.
هم اکنون ۱۸۹ کشور جهان این معاهده را امضا کردهاند.
سیافتی (CFT) هم به عنوان معاهده «مقابله با تأمین مالی تروریسم» یک قرارداد بینالمللی است که در سال ۱۹۹۹ توسط سازمان ملل متحد به تصویب رسیده است.
گروه ویژه اقدام مالی که دارای ۳۷ عضو است یکی از سازمانهای جهانی محسوب میشود که بطور منظم کشورهای در معرض خطر را از نظر پولشویی و تامین مالی تروریسم ارزیابی میکند.
مخالفان الحاق ایران به معاهده پالرمو و سیافتی معتقدند که بخشی قابل توجهی از این محدودیتها در پی خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریمهای مالی، تجاری و نفتی این کشور علیه ایران ایجاد شده و الحاق به این معاهدهها تنها شگردهای دور زدن تحریمها توسط ایران را افشا یا دشوارتر خواهد کرد.
ایران پیش از این در سال ۲۰۰۸ نیز وارد فهرست سیاه شده بود.کشورهایی مانند سوریه، پاناما، آلبانی و نیجریه در فهرست خاکستری قرار دارند.
لبنان از لیست خاکستری خارج شد
در همین حال اما گروه ویژه اقدام مالی (FATF) ویژه نظارت بر جرائم مالی، روز گذشته با انتشار بیانیه ای لبنان را خارج از لیست خاکستری کشورهای تحت نظارت خاص اعلام کرد.به گزارش ایلنا و به نقل از النهار، این موضوع پس از ارزیابی های اولیه بود که نگرانی هایی را از وضعیت لبنان در لیست FATF ایجاد کرد.
3 منبع آگاه در ماه مه به رویترز اعلام کردند که لبنان به علت اقدامات ناکافی در مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم، احتمالا در لیست خاکستری FATF قرار خواهد گرفت.اما لیست اصلاح شده ای که روز گذشته منتشر شد، شامل لبنان نبود؛ همچنین مسئولان FATF نام لبنان را در جریان کنفرانس مطبوعاتی پس از صدور بیانیه ذکر نکردند.
یک منبع دیپلماتیک آگاه ماه گذشته به رویترز گفت که بخش خاور میانه و شمال آفریقا در FATF در ارزیابی اولیه، لبنان را با یک نمره، بالاتر از لیست خاکستری قرار داده است.
این منبع همچنین تاکید کرد که لبنان به دنبال بهبود وضعیت خود در ارزیابی های این گروه است.