ملی مذهبی _ بریتانیا، آلمان و فرانسه، سه کشور اروپایی عضو برجام در واکنش به گزارش مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی هستهای به شورای حکام آژانس درباره برنامه هستهای ایران، در بیانیهای مشترک اعلام کردند که «اقدامات ایران در توسعه برنامه اتمی خود هیچ توجیه غیرنظامی ندارد.»
بر اساس بیانیه مشترک تروئیکای اروپایی که روز سهشنبه ۱۶ خرداد منتشر شده، هیچ تغییر اساسی در رفتار جمهوری اسلامی دیده نشده است و ایران طی ماههای گذشته «بیوقفه» به تنشها پیرامون برنامه هستهای خود که توجیه غیرنظامی ندارد، ادامه داده و برخلاف بیانیه مشترکی که در ماه مارس با آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد، تمایل اندکی برای شفافسازی فعالیتهای هستهایش نشان داده است.
تروئیکای اروپایی در این بیانیه با اشاره به گزارش رافائل گروسی، اعلام کردند: «اول اینکه ایران به بسط بیشتر ذخایر اورانیوم با غنای ۵، ۲۰ و ۶۰ درصد ادامه داده است. ذخایر اورانیوم غنیسازی شده ایران درحال حاضر بیش از ۲۱ برابر حد برجام است. ذخایر اورانیوم با غنای ۶۰ درصد ایران با افزایش تقریبا ۳۳ درصدی به ۱۱۴.۱ کیلوگرم به شکل هگزافلوراید اورانیوم رسیده است. این میزان از ذخیره اورانیوم برای ساخت «سه بمب هستهای» کافی است.»
سه کشور اروپایی ادامه دادند: «همگی ما در شورای حکام این را به چشم گسترش عظیم برنامه هستهای ایران میبینیم و این سوالات جدی درخصوص هدف این فعالیتها ایجاد میکند.»
این بیانیه با اشاره به کشف ذرات اورانیوم نزدیک به ۸۴ درصدی در سایت فردو و اعلام حلوفصل آن توسط آژانس بعد از چند ماه وقفه گفته است: «این موضوع بسیار حساس و جدی است؛ خصوصا اینکه پیکربندی تجهیزات هستهای ایران طوری است که هر زمان امکان تولید ذرات اورانیوم بالای ۶۰ درصد وجود دارد و این موضوع ایران را بهصورت خطرناکی به مرحله تولید بمب هستهای نزدیک میکند».
این سه قدرت اروپایی در ادامه با اشاره به عدم دسترسی آژانس به اطلاعات دوربینهای مداربسته تاسیسات هستهای ایران، گفتهاند که این موضوع توانایی آژانس را برای راستیآزمایی فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی بهصورت جدی محدود کرده است.
ایران بیش از دو سال است که اجازه نمیدهد آژانس به اطلاعات دوربینهای نصب شده در سایتهای هستهای دسترسی داشته باشد و تهدید کرده است که تا زمان احیای برجام و برچیده شدن تحریمها، این اطلاعات را تحویل نخواهد داد.
کشورهای اروپایی عضو برجام ضمن درخواست از ایران برای بازگرداندن دسترسیهای آژانس،گفتند که «ایران پیشنهاد عادلانه و متعادلی را که هماهنگکننده برجام تقریبا یک سال پیش برای احیای آن ارائه کرده بود نپذیرفت و به جای آن تصمیم گرفت برنامه خود را تسریع بخشد. مسئولیت کامل این وضعیت بر عهده ایران است».
هیات نمایندگی اتحادیه اروپا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی پس از انتشار گزارش رافائل گروسی، مدیرکل آژانس در جلسه شورای حکام درباره وضعیت برنامه هستهایران ابراز نگرانی کرد.
این بیانیه غیر از ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا، مورد حمایت کشورهای مونتهنگرو، آلبانی، اوکراین، بوسنی و هرزگوین، ایسلند، لیختن اشتاین، نروژ و سن مارینو نیز قرار گرفته است.
نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالملی انرژی اتمی از روز گذشته در وین آغاز شد و موضوع فعالیت هستهای ایران نیز در دستور کار است.
در بیانیه اتحادیه اروپا آمده است که «بهعنوان یک اولویت کلیدی امنیتی، اتحادیه اروپا به فعالیت دیپلماتیک و سیاسی برای بازگرداندن اجرای محدودیتهای لازم برای برنامه هستهای ایران ادامه خواهد داد تا مطمئن شود این کشور به سلاح هستهای دست پیدا نمیکند.»
این بیانیه تاکید کرده است که «خطر بحران گسترش سلاحهای هستهای در منطقه در نتیجه اقدامات هستهای ایران بیشتر شده است.»
این نهاد میگوید که همچنان به برجام متعهد است و اضافه میکند: «متاسفیم که ایران تصمیمات لازم را نگرفته و اقدامات لازم را انجام نداده است. بلکه برعکس این کشور همچنان به افزایش چشمگیر برنامه هستهای خود ادامه میدهد.»
این نهاد از تمام کشورها میخواهد که از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل مصوب سال ۲۰۱۵ حمایت کنند.
این نهاد به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا بهعنوان هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام اشاره میکند و میگوید: «متاسفیم که ایران متن سازش ارائه شده در هشت اوت ۲۰۲۲ را نپذیرفته است و تحولات جدید، دستیابی به راه حل دیپلماتیک را بهطور فزایندهای دشوار کرده است.»
اتحادیه اروپا میگوید به شدت نگران گزارشهای پی در پی آژانس بین المللی انرژی اتمی است که برنامه هستهای ایران را مستند میکند.
اتحادیه اروپا: اقدامات ایران نگرانیهای شدیدی را درباره نیت این کشور ایجاد میکند
این نهاد اضافه میکند که اقدامات ایران هیچ توجیه غیرنظامی معتبری ندارد و خطرات مرتبط با گسترش سلاحهای هستهای را به دنبال خواهد داشت و نگرانیهای شدیدی را درباره نیت ایران ایجاد میکند.
آنها در بیانیه خود به انباشت اورانیوم غنی شده فراتر از سطح مورد توافق در برجام اشاره میکنند و میگویند که بر اهمیت حفظ فراوانی و شدت فعالیتهای راستی آزمایی آژانس در سایت هستهای فردو تاکید دارند.
این نهاد تاکید کرده که آژانس بینالمللی انرژی اتمی باید بتواند هرگونه حرکت از سوی ایران در تشدید فعالیتهای هستهای را به موقع شناسایی و گزارش کند.
اتحادیه اروپا در بخش دیگری از بیانیه خود به آزمایشگاه چند منظوره «جابربن حیان» اشاره میکند و میگوید که درباره میزان اورانیوم طبیعی اعلام شده از سوی ایران در این آزمایشگاه و مقدار تایید شده آن از سوی آژانس اختلاف وجود دارد.
بروکسل میگوید که در صورتی که ایران اجرای تعهدات خود تحت برجام را از سر بگیرد باید مبنای جدیدی برای راستیآزمایی ایجاد شود.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز گذشته در پاسخ به سوالی درباره سه مرکز اعلام نشده ایران که بازرسان آژانس در آنجا رد اورانیوم پیدا کرده بودند، بسته شدن پرونده این سه سایت را رد کرد.
این اظهار نظر آقای گروسی در حالی مطرح میشود که در روزهای گذشته برخی رسانهها مدعی شده بودند اختلافات بر سر یکی از این مراکز اعلام نشده حل و فصل شده است. گروسی اما در کنفرانس خبری خود تاکید کرد که هنوز پرونده این سه مکان بسته نشده و آژانس تنها در حال ارزیابی پاسخهای ایران است.
او همچنین با اشاره به توافقاتی که با مقامهای ایرانی در ماه مارس انجام داده، تاکید کرد که همچنان باید اقدامات بیشتری از سوی تهران صورت گیرد.
گروسی در بخش دیگری از صحبتهایش با اشاره به اینکه همکاریهای میان تهران و آژانس هنوز کافی نیست گفت: «تجهیزات نظارتی ما در برخی از مراکز هستهای ایران نصب شده اما فعلا دسترسی به آن نخواهیم داشت و اطلاعات آن به صورت مهر و موم شده در ایران باقی میماند.»