ملی مذهبی _ عبدالله اوجالان، رهبر زندانی حزب کارگران کردستان ترکیه (پ‌ک‌ک) روز چهارشنبه ۱۸ تیر (۹ ژوئیه) با انتشار یک پیام ویدیویی اعلام کرد که مبارزه مسلحانه اعضای این گروه با دولت ترکیه پایان گرفته است: «هدف اصلی محقق شده و در روزهای آینده روند خلع سلاح آغاز می‌شود.»
عبدالله اوجالان، رهبر زندانی حزب کارگران کردستان، پ‌ک‌ک، گروهی که در ترکیه غیرقانونی اعلام شده، روز چهارشنبه بار دیگر از مبارزان تحت امر خود خواست تا سلاح‌ها را زمین بگذارند.
این درخواست تنها چند روز پیش از برگزاری مراسمی نمادین برای خلع سلاح پ‌ک‌ک مطرح شده که قرار است نخستین گام عملی در روند صلح با دولت ترکیه باشد.عبدالله اوجالان، در پیامی ویدیویی که از رسانه‌های نزدیک به گروه‌های مسلح کرد پخش شد، گفت که ابتکار صلح به مرحله‌ای رسیده که نیازمند گام‌های عملی است.
اوجالان در این پیام ویدیویی که در آن در کنار دیگر اعضای زندانی پ‌ک‌ک دیده می‌شود، گفت: «این طبیعی است که شما به‌صورت علنی خلع سلاح گروه‌های مربوطه را به شکلی که انتظارات مجلس ترکیه و کمیسیون آن را برآورده کند، تردیدهای عمومی را از میان بردارد و تعهدات ما را محقق کند، تضمین نمایید.»وی افزود: «من به قدرت سیاست و صلح اجتماعی باور دارم، نه به سلاح. و از شما می‌خواهم این اصل را در عمل پیاده کنید.»
او بار دیگر بر دعوت خود به صلح پس از دهه‌ها درگیری خونین با دولت ترکیه تأکید کرد. اوجالان در این پیام که توسط شبکه خبری “فرات”، رسانه نزدیک به پ‌ک‌ک منتشر شد، گفته است که مبارزه پ‌ک‌ک که هدف آن از جمله تشکیل دولت مستقل کردستان بوده به پایان رسیده است.
اوجالان با اشاره به وضعیت کردها گفت: «هویت آن‌ها به رسمیت شناخته شده و بنابراین هدف اصلی تحقق یافته است.»
او در قسمتی از پیام خود روند کنونی را “گذار داوطلبانه از مرحله مبارزه مسلحانه به مرحله سیاست دمکراتیک و قانون توصیف می‌کند” و آن را نه شکست، بلکه یک “پیروزی تاریخی” می‌خواند.
تاریخ ضبط پیام ویدیویی ۱۹ ژوئن اعلام شده است.
خلع سلاح به‌زودی به شکل نمادین آغاز می‌شود
عبدالله اوجالان ۷۵ ساله از سال ۱۹۹۹ میلادی در زندان جزیره ایمرالی به‌سر می‌برد. حزب کارگران کردستان (PKK) که در ترکیه، اتحادیه اروپا و ایالات متحده به عنوان سازمانی تروریستی شناخته می‌شود، در ماه مه سال جاری انحلال خود را اعلام کرد و به فراخوان اوجالان برای انحلال که در فوریه منتشر شده بود، پاسخ مثبت داد.
ستاد مرکزی پ‌ک‌ک در کوه‌های قندیل در شمال عراق قرار دارد. بر اساس گزارش رسانه‌ها، روند خلع سلاح در شمال عراق در روزهای آینده آغاز می‌شود. خلع سلاح پ‌ک‌ک ابتدا به‌صورت نمادین با گروه کوچکی از میان هزاران جنگجوی این گروه انجام می‌گیرد.
اوجالان: اکنون زمان گام‌های عملی است
عبدالله اوجالان در پیام خود خواستار برداشتن “گام‌های مشخصی” در مسیر صلح شد. او بار دیگر از نیروهای خود خواست که داوطلبانه سلاح‌های خود را زمین بگذارند و خواستار آن شد که فرآیند صلح تحت نظارت یک کمیسیون در پارلمان ترکیه انجام شود.
با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا دولت ترکیه امتیازاتی به کردها داده است یا نه.
سخنگوی حزب دموکراتیک خلق‌ها (HDP)، حزب طرفدار کردها که نقش واسطه میان پ‌ک‌ک و دولت ترکیه را ایفا می‌کند، و برای تحقق یک صلح پایدار خواستار دموکراتیزه شدن و حقوق بیشتر برای کردها است گفت، خلع سلاح پ‌ک‌ک باید با تضمین‌های قانونی و سازوکارهای لازم برای گذار به سیاست‌های دموکراتیک دائمی همراه شود.
کردها حدود ۲۰ درصد جمعیت ترکیه را تشکیل می‌دهند.
رهبر ۷۶ ساله حزب کارگران کردستان در این پیام ویدیویی هفت دقیقه‌ای که نخستین حضور او در انظار عمومی از زمان محاکمه‌اش در ۱۹۹۹، یعنی بیش از دو دهه پیش به شمار می‌رود، همچنین از ایجاد یک کمیته پارلمانی برای نظارت بر روند صلح حمایت کرد.
اوجالان که از سال ۱۹۹۹ در جزیره‌ای در نزدیکی استانبول زندانی است، نخستین بار در فوریه گذشته از این گروه خواست تا کنگره‌ای برگزار کرده و به‌طور رسمی خود را منحل کند. در پاسخ به این درخواست، پ‌ک‌ک در ماه مه اعلام کرد که منحل خواهد شد و از مبارزه مسلحانه دست خواهد کشید؛ یعنی پایانی بر چهار دهه درگیری مسلحانه.
فراخوان اوجالان برای پایان دادن به جنگ، گامی تعیین‌کننده در جهت خاتمه دادن به نزاعی چند دهه‌ای بود که از دهه ۱۹۸۰ تاکنون ده‌ها هزار قربانی گرفته است.
به نظر می‌رسد پیام ویدیویی روز چهارشنبه اوجالان خطاب به مبارزانی باشد که شاید هنوز نسبت به ترک مبارزه مسلحانه تردید دارند.
او گفت: «مرحله مبارزه مسلحانه پایان یافته است. این یک شکست نیست، بلکه یک دستاورد تاریخی است. اکنون باید مرحله مبارزه مسلحانه، داوطلبانه جای خود را به سیاست دموکراتیک و قانون بدهد.»
ابراز امیدواری اردوغان
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در سخنانی در برابر نمایندگان حزب حاکم خود گفت که انتظار دارد پیشرفت قریب‌الوقوعی در روند صلح حاصل شود. او افزود که اگر این تلاش‌ها به‌طور کامل پا بگیرد، نه‌تنها ترکیه بلکه کل منطقه از آن سود خواهد برد. اردوغان همچنین ابراز امیدواری کرد که این روند بدون خرابکاری پیش برود.
او گفت: «اگر دیوار ترور فرو بریزد، ان‌شاءالله همه‌چیز تغییر خواهد کرد. از درد و اشک‌های بیشتر جلوگیری خواهد شد. برندگان این روند، تمام ترکیه خواهند بود، ترک‌ها، کردها و عرب‌ها. و پس از آن کل منطقه.»
وی افزود: «امیدواریم این روند مبارک هر چه زودتر با موفقیت به پایان برسد، بدون حادثه و بدون اینکه توسط محافل تاریک و فاسد خراب شود.»
در نخستین گام از روند خلع سلاح پ‌ک‌ک، انتظار می‌رود گروهی از مبارزان این سازمان در روزهای آینده طی مراسمی نمادین در شهر سلیمانیه، واقع در منطقه خودمختار کردستان عراق، سلاح‌های خود را زمین بگذارند.
زاگرس هیوار، سخنگوی پ‌ک‌ک، گفت که گروهی ۲۰ تا ۳۰ نفره از کوه‌ها پایین خواهند آمد و سلاح‌های خود را در برابر نمایندگان سازمان‌های غیردولتی و ناظران دعوت‌شده منهدم خواهند کرد.
پ‌ک‌ک مدت‌هاست که پایگاه‌هایی در کوهستان‌های شمال عراق دارد. نیروهای ترکیه بارها عملیات و حملات هوایی علیه این گروه در عراق انجام داده‌اند و حتی در این مناطق پایگاه‌هایی ایجاد کرده‌اند.
دولت عراق در بغداد سال گذشته ممنوعیت رسمی علیه این گروه جدایی‌طلب اعلام کرد؛ گروهی که پیش‌تر نیز در ترکیه غیرقانونی اعلام شده بود.
روز سه‌شنبه ابراهیم کالین، رئیس سازمان اطلاعات ترکیه، برای گفت‌وگو درباره روند صلح و دیگر مسائل امنیتی با نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع سودانی و دیگر مقام‌های عراقی به بغداد سفر کرد. این خبر را خبرگزاری رسمی آناتولی اعلام کرده است.
تاریخچه‌ای مختصر از حزب پ‌ک‌ک
حزب کارگران کردستان (PKK) یک گروه مسلح است که در سال ۱۹۷۸ توسط عبدالله اوجالان در جنوب شرقی ترکیه تأسیس شد و بر اساس ایدئولوژی مارکسیستی-لنینیستی فعالیت می‌کرد.
این گروه در سال ۱۹۸۴ شورشی مسلحانه علیه دولت وقت ترکیه را با هدف تأسیس کشوری مستقل برای کردها آغاز کرد. با گذشت زمان، اهداف گروه تغییر کرد و اکنون به دنبال حقوق بیشتر برای کردها و خودمختاری در جنوب شرقی ترکیه است.
از زمان آغاز درگیری‌های حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) در سال ۱۹۸۴، بیش از ۴۰ هزار نفر کشته شده‌اند که بیشتر آن‌ها شبه‌نظامیان این حزب بوده‌اند. درگیری‌ها در ابتدا در مناطق روستایی کردستان ترکیه متمرکز بود، اما به‌تدریج حملات به شهرهایی مانند آنکارا و استانبول تسری پیدا کرد.
اردوغان: ترکیه عاری از تروریسم خواهیم ساخت
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه روز چهارشنبه ۱۸ تیر در نشست هفتگی حزب “عدالت و توسعه” در پارلمان ترکیه گفت: «ابتدا به هدف ایجاد ترکیه‌ای عاری از تروریسم و سپس منطقه‌ای عاری از تروریسم دست خواهیم یافت.»
رئیس‌جمهور ترکیه اظهار امیدواری کرد که این روند “هر چه سریع‌تر با موفقیت و بدون هیچ‌گونه حادثه ناگوار و خرابکاری مراکز شرارت” به نتیجه برسد.
پایان مبارزه مسلحانه پ‌ک‌ک با دولت ترکیه و همچنین آغاز مرحله مبارزه سیاسی و دموکراسی‌خواهانه می‌تواند ابعادی فراتر از ترکیه داشته باشد و علاوه بر تأثیری بر روند همزیستی ملت‌های ترک و کرد ترکیه بر سرنوشت کردهای سوریه، عراق و ایران نیز تاثیری مثبت داشته باشد.
به رسمیت شناختن هویت کردها و زبان این ملت در ترکیه می‌تواند الگویی برای ایران نیز باشد که یکی از اقوام تشکیل‌دهنده آن کردها هستند.
