روز جمعه 13 اردیبهشت 1392 همزمان با ایام ولادت دختر پیامبر اسلام و روز زن، مجلس سخنرانی و جشن با همکاری بانوان جمعیت رحمان در پاریس برگزار شد.
به گزارش جرس، در ابتدای این مراسم، خانم صدیقه وسمقی، پژوهشگر دینی در سخنانی (از طریق مجازی – کنفرانس اسکایپی) به تضییع تاریخی حقوق زنان در مباحثی مثل قتل های ناموسی پرداخت.
وی در این زمینه توضیح داد که در برخی موارد مردم فکر می کنند اینگونه عادت، از احکام شرعی هستند در حالی که شواهد و قراین تاریخی و حتی آیات قرآنی نشان می دهد برخی از این ها قبل از اسلام وجود داشته و پیامبر اسلام تلاش کرده تا اصلاح شود. در مسایل مالی، آیات قرآن، حقوقی رابرای زنان تثبیت کرد و پیامبر اصلاحاتی انجام داد که موجب پیشرفت حقوق زنان شد. ولی بعد از وفات ایشان، اکثریت پیروان ایشان تعریف نادرستی از تبعیت از پیامبر ارایه کردند گمان شد پیامبر در ده سال زندگی در مدینه تکلیف همه بشریت را برای همیشه روشن کرده است و فرقی میان آنچه پیامبر آورد و آنچه را تایید کرد نگذاشتند.
این پژوهشگر دینی سپس با اشاره به مقاومت هایی که در قرون اخیر انجام شده تا مانع این تحولات شود به تبدیل مکتب خانه ها به مدرسه، یا تغییر خزینه حمام به دوش پرداخت که تحجرگرایان بدون هیچ دلیل شرعی مقاومت می کردند. مثال جدیدتر تغییر بیعت به صندوق رای بود. قربانیان اصلی این تفکران زنان هستند.
وسمقی، یک گام مهم برای رفع تبعیض علیه زنان را تولید دانش توسط خود زنان دانست، زیرا شریعت، حربه ای در دست مردان بود و تعریف واژه هایی مثل حیا و عفت نیز با سلیقه مردان بود. وی در پایان توصیه کرد که زنان وارد این عرصه شوند و دانش دینی تولید کنند.
سخنران دوم خانم پروین بختیار نژاد پژوهشگرحوزه مطالعات زنان بود. وی با اشاره به بزرگداشت حضرت فاطمه به خاطرات نوجوانی خویش اشاره کرد که در آن زمان از طریق «فاطمه فاطمه است»شریعتی، با فاطمه آشنا شد و ناگهان دید فاطمه ای که در روضه خوانی ها زنی ضعیف و ستمدیده خطاب می شد، شریعتی وجه اجتماعی وی را مطرح می کند و در خانه فاطمه، فرزندان تربیت شده فاطمه حسن و حسین و زینب می شوند. در این بازخوانی ها نسل جوان مذهبی دهه پنجاه به این چهره ها فکر وتکیه می کردند وبرای مسایل روزشان از آنها الهام می گرفتند. این چهره ها که متعلق به قرنهای گذشته بودند پاسخگوی مسایل روز جامعه شدند و برخی پرسش های جوانان را جواب می دادند.
وی توضیح داد که ما در وضعیتی بین سنت و مدرنیسم بودیم و با ایده های پروژه بازخوانی نواندیشان دینی مثل شریعتی توانستیم از یک سنت پالایش شده استفاده کنیم و وارد عرصه های مدرن شده و از داشته های «خود» سود ببریم.
بختیار نژاد در ادامه با ذکر این نکته که بازخوانی شریعتی و برخی روشنفکران دینی توانست از برخی مسایل مذهبی غبارروبی کند، پرسش های امروز زنان را بیشتر بر حول محور برابری دانست که گفتمان غالب امروز، حقوق بشر است. وی اضافه کرد محورهای اساسی مباحث زنان، خشونت، سلطه، تبعیض هست. بختیارنژاد ادامه داد مباحث تعدد زوجات، ارث نابرابر، دیه نابرابر، سنگسار، خشونت در برابر عدم تمکین، حجاب، ممنوع بودن شنیدن صدای زنان از مواردی است که نواندیشان دینی بایستی با صراحت اظهار نظر کنند. وی با شاره به حدود سه میلیون زنان سرپرست خانواده که برخی همسرانشان زنده هستند وبرخی نه، به مساله ارث اشاره کرد.
بختیار نژاد با اشاره به سخنان پخش شده از شادروان احمد قابل که مدتی قبل در همان سالن (در مجلس بزرگداشت وی در سالن شوالغه-پاریس) منتشر شده بود ،همان پرسش احمد قابل را تکرار کرد که در صورت حل نکردن این مسایل، مگر زنان دیوانه هستند به مذهبی رجوع کنند که در اینگونه موارد حقوق آنها را تضییع می کند. نواندیشی دینی در بسیاری از موارد پیشگام بوده است، ولی چرا در این موارد پاسخگو نیست؟
پایان بخش این مراسم جشن، اجرای برنامه زنده موسیقی شاد و هم خوانی گروه ادبی صهبا بود.
عکسها رضا جعفریان
